ISSN: 2148-4902 | E-ISSN: 2536-4553
Knowledge levels, attitudes, and awareness of nurses toward organ donation [North Clin Istanb]
North Clin Istanb. 2022; 9(4): 367-375 | DOI: 10.14744/nci.2022.24478

Knowledge levels, attitudes, and awareness of nurses toward organ donation

Sami Akbulut1, Khaled Demyati2, Murat Tamer3, Selver Unsal3, Sakine Beyoglu3, Hasan Saritas4
1Department of Surgery and Liver Transplant Institute, Inonu University Faculty of Medicine, Malatya, Turkiye; Department of Public Health, Inonu University Faculty of Medicine, Malatya, Turkiye
2Department of Surgery, An-Najah National University Hospital, An-Najah National University, Nablus, Palestine
3Department of Nursing Service, Inonu University Faculty of Medicine, Malatya, Turkiye
4Department of Surgical Nursing, Inonu University Faculty of Nursing, Malatya, Turkiye

OBJECTIVE: The aim of this study was to assess the knowledge, attitudes, and practices of nurses in Turkiye concerning organ donation.
METHODS: This survey-based, descriptive cross-sectional study was conducted from January 2020 to March 2020, recruiting 560 of 850 nurses currently working in a tertiary university hospital with a face-to-face interview technique. The questionnaire consisted of 35 questions evaluating sociodemographic features, organ donation knowledge level, attitude, and nurses’ awareness.
RESULTS: This study showed that only 6.5% of the nurses donated their organs. While 31.9% stated that they are willing to consider organ donation in the future, 41.3% were not decided about organ donation yet, and 27% rejected organ donation in any condition. Among the nurses who refused organ donation, 69.6% had no specific reason and 10.6% worried that their organs might be taken without proper diagnosis of brain death. About 10% denied organ donation for religious beliefs, and 5% were because of concerns about body integrity. Hesitation about procuring organs for commercial purposes was present in 7.2% of the nurses. Following a possible diagnosis of brain death of a relative, 33.8% of the nurses said that they would consent for organ donation to him/her, whereas 47.1% were not sure about this issue. Among the nurses, 76.6% agreed on a possible living-related organ donor for a close relative, 53.3% accepted receiving an organ from a close relative if required. Furthermore, this investigation showed that nurses who reported attending previous seminars, conferences, or training programs about organ donation have significantly better donation rates and stronger attitudes toward organ donation. Nurses who donated their organs are found to know better about brain death irreversibility, understand better the related national legal regulations for organ donation, and are more informed about the compatibility of organ donation with religious beliefs.
CONCLUSION: This study showed that nurses have a relatively positive attitude toward donation and transplantation but are unwilling to bequeath their organs. This study underlines the indispensable contribution of nurses promoting organ donation and highlights the need for well-structured educational programs to enhance their role in organ donation and transplantation.

Keywords: Attitudes, awareness; barriers to the organ donation; knowledge levels; nurses; organ donation.

Hemşirelerin Organ Bağışına Yönelik Bilgi Düzeyleri, Tutumları ve Farkındalıkları

Sami Akbulut1, Khaled Demyati2, Murat Tamer3, Selver Unsal3, Sakine Beyoglu3, Hasan Saritas4
1İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Cerrahi ve Karaciğer Nakli Enstitüsü, Malatya; İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Malatya
2An-Najah Ulusal Üniversitesi, An-Najah Ulusal Üniversite Hastanesi, Cerrahi Departmanı, Nablus, Filistin
3İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Hemşirelik Servisi Anabilim Dalı, Malatya
4İnönü Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi, Cerrahi Hemşireliği Anabilim Dalı, Malatya

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, Türkiye'deki hemşirelerin organ bağışı konusundaki bilgi, tutum ve uygulamalarını değerlendirmektir.
YÖNTEM: Bu ankete dayalı, tanımlayıcı kesitsel çalışma, Ocak 2020 ile Mart 2020 tarihleri arasında, yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak üçüncü basamak bir üniversite hastanesinde çalışan toplam 850 hemşirenin 560'ı ile yürütülmüştür. Anket sosyodemografik özellikleri, organ bağışı bilgi düzeyi, tutum ve hemşirelerin farkındalığını değerlendiren 35 sorudan oluşmaktadır.
BULGULAR: Bu çalışma, hemşirelerin sadece %6,5'inin organlarını bağışladığını göstermiştir. %31,9'u gelecekte organ bağışında bulunmayı düşündüğünü belirtirken, %41,3'ü henüz organ bağışına karar vermediğini, %27'si ise herhangi bir koşulda organ bağışını düşünmediğini belirtmiştir. Organ bağışını reddeden hemşirelerin %69,6'sının özel bir nedeni yoktur, %10,6'sı beyin ölümü tanısı olmadan organlarının alınabileceğinden endişe duymaktadır. Yaklaşık %10'u dini inançları nedeniyle organ bağışını reddetmiş ve %5'i vücut bütünlüğü ile ilgili endişeler nedeniyle organ bağışını reddetmiştir. Hemşirelerin %7,2'sinde ticari amaçlı organ temininde tereddüt vardı. Hemşirelerin %33.8'i bir akrabasının olası beyin ölümü tanısının ardından kendisine organ bağışına rıza göstereceklerini söylerken, %47,1'i bu konuda kararsızdı. Hemşirelerin %76,6'sı yakın bir akrabaya canlı organ bağışı yapmayı kabul ederken, %53.3'ü gerektiğinde yakın bir akrabadan organ almayı kabul etmiştir. Ayrıca, bu araştırma, organ bağışı ile ilgili önceki seminerlere, konferanslara veya eğitim programlarına katıldıklarını bildiren hemşirelerin, önemli ölçüde daha iyi bağış oranlarına ve organ bağışına karşı daha güçlü tutumlara sahip olduklarını göstermiştir. Organ bağışlayan hemşirelerin beyin ölümünün geri döndürülemezliğini daha iyi bildikleri, organ bağışı ile ilgili ulusal yasal düzenlemeleri daha iyi anladıkları ve organ bağışının dini inançlara uygunluğu konusunda daha bilgili oldukları saptanmıştır.
SONUÇ: Bu çalışma, hemşirelerin organ bağışı ve transplantasyona karşı nispeten olumlu tutuma sahip olduklarını ancak organlarını bağışlama konusunda isteksiz olduklarını göstermiştir. Bu çalışma, organ bağışını teşvik eden hemşirelerin vazgeçilmez katkısının altını çizmekte ve organ bağışı ve transplantasyonundaki rollerini geliştirmek için iyi yapılandırılmış eğitim programlarına olan ihtiyacı vurgulamaktadır. (NCI-2022-3-2/R1)

Anahtar Kelimeler: Organ bağışı, Hemşireler, Tutumlar, Bilgi Düzeyleri, Farkındalık; Organ bağışının önündeki engeller

Sami Akbulut, Khaled Demyati, Murat Tamer, Selver Unsal, Sakine Beyoglu, Hasan Saritas. Knowledge levels, attitudes, and awareness of nurses toward organ donation. North Clin Istanb. 2022; 9(4): 367-375

Corresponding Author: Sami Akbulut
Manuscript Language: English
LookUs & Online Makale