INTRODUCTION: The granulocyte colony-stimulating factor (G-CSF) is the most commonly used hematopoietic growth factor recombinant DNA technology. It affects bone metabolism by modulating both osteoclast and osteoblast functions. The aim of the present study was to investigate the effects of short-term use of G-CSF on bone metabolism in children with leukemia and solid tumors.
METHODS: Thirty-six patients with a malignancy who received G-CSF therapy according to chemotherapy protocols and another 20 growth factor-free cancer patients who were enrolled as controls were included in the study. The serum osteocalcin and urinary free deoxypyridinoline levels were measured before the start of G-CSF therapy, on day 3 after treatment, and 7 days after G-CSF therapy was discontinued. In the control group, the measurements were made during corticosteroid and methotrexate-free chemotherapy.
RESULTS: The mean osteocalcin level (8.6±2.3 ng/mL) from before the onset of treatment decreased significantly (7.7±2.3 ng/mL) on day 3 of G-CSF therapy and significantly increased after 7 days of G-CSF therapy (7.9±2.2 ng/mL) (p<0.001 and p<0.001, respectively), which was still significantly lower than the pre-G-CSF values (p<0.001). The urinary free deoxypyridinoline level significantly increased on day 3 of G-CSF treatment (25.6±6.5 nmol/mmol Cr) and significantly decreased after 7 days of G-CSF therapy (22.6±6.4 nmol/mmol Cr) (p<0.001 and p<0.001, respectively), which was still significantly higher than the values recorded before G-CSF therapy (p<0.001).
DISCUSSION AND CONCLUSION: The findings show that the short-term use of G-CSF in children with cancer can affect bone metabolism and can play a role in metabolic changes. Decreased osteoblastic activity and increased osteoclastic activity suggest that osteoporosis may be associated with bone pain in these patients.
GİRİŞ ve AMAÇ: Granülosit koloni stümüle edici faktör (G-CSF) rekombinant DNA teknolojisi ile hazırlanan ve en yaygın olarak kullanılan hematopoetik büyüme faktörüdür. G-CSF osteoklast ve osteoblast fonksiyonunu modüle ederek kemik metabolizmasını etkilemektedir. Bu çalışma, lösemi ve sölid tümör nedeni ile takip edilen çocuklarda, kısa süreli G-CSF kullanımının kemik metabolizması üzerine olan etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalışmaya hematolojik malignansi veya solid tümör nedeniyle kemoterapi protokolleri gereği G-CSF tedavisi alan 36 hasta ile büyüme faktörü almayan 20 kontrol hastası olmak üzere toplam 56 hasta alındı. Çalışma grubundaki hastaların serum osteokalsin ve idrar serbest deoksipridinolin düzeyleri, G-CSF tedavisi başlamadan önce, tedavi başladıktan sonraki 3. günde, G-CSF tedavisi kesildikten 7 gün sonra ölçüldü. Kontrol grubundaki ölçümler kortikosteroid ve metotreksat içermeyen kemoterapi tedavisi sırasında yapıldı.
BULGULAR: Tedavi başlangıcından önceki ortalama osteokalsin düzeyinin (8.6±2.3 ng/ml), G-CSF tedavisinin 3. gününde anlamlı şekilde azaldığı (7.7±2.3 ng/ml), G-CSF tedavisi kesildikten 7 gün sonra anlamlı şekilde arttığı (7.9±2.2 ng/ml) (sırasıyla p<0.001, p<0.001), bununla birlikte G-CSF tedavisi öncesi değerlere göre halen anlamlı şekilde düşük olduğu saptandı (p<0.001). İdrar serbest deoksipridinolin düzeyinin ise, G-CSF tedavisinin 3. gününde anlamlı şekilde arttığı (25.6±6.5 nmol/mmolCr), G-CSF tedavisi kesildikten 7 gün sonra anlamlı şekilde azaldığı (22.6±6.4 nmol/mmolCr) (sırasıyla p<0.001, p<0.001), bununla birlikte G-CSF tedavisi öncesi değerlere göre halen anlamlı şekilde yüksek olduğu saptandı (p<0.001).
TARTIŞMA ve SONUÇ: Bulgularımız, kanserli çocuk hastalarda kısa süreli G-CSF kullanımının kemik metabolizmasını etkileyebileceğini ve metabolik değişikliklerde rol oynayabileceğini göstermiştir. Osteoblastik aktivitede azalma, osteoklastik aktivitede artma; bu hastalarda kemik ağrısı ile ilişkili olabileceğini ve osteoporoza katkıda bulunabileceği düşündürmektedir. Bu nedenle kanserli çocuklarda daha dikkatli kullanılması gerekmektedir.